Wolobaf Afrika mendebaldean dagoen eskualdea da. Bertan bizi da Wolobaf herria, esaten dutenez saharauiar neolitikoaren ondare kuluturalak gordetzen dituen herria. Saharauiar neolitikoa "neo-lithos" garaian kokatu beharra dago- duela 8.500 urte inguru beraz-, Sahara desertua ohian berde eta urtsu bat zenean. Bertako arte parietalean zantzu asko aurkitu dira garai hartaz, baita duela gutxi bertaratutako euskal zientifikoen espedizioan ere. Horraino historia lezioa.
Wolobaf herriak bere ahozko literatura oso garatua du. Zenbait modu antzestral gordetzen ditu gauzak esateko, geroko zibilizazioek hitz eta eredu ugari ekarri badituzte ere euren hizkuntzara. Ez noa hemen luze ta zabal aritzera haien literaturaz, baizik eta deigarria egin zaidan ezaugarriaz: onomatopeiak eta erreduplikazioak.
Badago Wolobaf-tar hizkuntzan Kamu Ningi deitzen dieten poema zaharren tradizioa. Bertan errepikapenaren poderioz trantzea bilatzea dute helburu. Bertan euskarari oso berezkoak zaizkion erreduplikazioak aurkitzen ditugu, hitz beraren errepikapena kontzeptu bat adierazteko.
Kamu Ningi poema bat:
"Miaka-miaka,
gadef-gadef,
dara-dara,
dara-dara yef.
Miaka-miaka,
gadef-gadef,
dara-dara,
dara-dara yef."
Artikulu gutxi eta txio asko
-
Artikulu bat osatzeko berbak batzen ari naiz. Hitzaldi batek, eta haren
kronikak ekarri duelako gaia hizpidera. Jon Sarasuak, bertsolari
txapelketak, eta g...
1 comentari:
Salut!
Per casualitat he vingut a parar a aquest blog. Lamento no entendre el basc, però he fet un cop d'ull als posts, i crec que faré un esforç per aprendre'l :).
Que aquest comentari serveixi al menys d'ànim als que criden sols al desert. Endavant!
Una abraçada d'una partícula perduda pel Marroc.
Partícula elemental.
atles particular.
Publica un comentari a l'entrada